تبیین و نقد دیدگاه محقق عراقی در باب اعتبارات واقعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام، دانشکده الهیات، دانشگاه قم. قم. ایران.

2 دانشیار گروه فلسفه و کلام، دانشکدۀ الهیات، دانشگاه قم. قم. ایران.

چکیده

بحث اعتباریات از مباحث مهمی است که در علوم مختلف از جمله فقه و اصول می تواند منشا اثر باشد.حقیقت اعتبار و امور اعتباری، انواع اعتباریات و رابطه اعتبار با واقعیت از مسائل مهمی است که در مبحث اعتباریات باید بدان پرداخته شود. اندیشمندان بسیاری همچون مرحوم اصفهانی و علامه طباطبایی به تناسب در مورد مسائل یاد شده به بحث پرداخته اند. محقق عراقی نیز از جمله اندیشورانی است که در مباحث اصولی خود این بحث را مطرح نموده است. از دیدگاه محقق عراقی اعتباریات به دو دسته تقسیم می شوند که عبارت از اعتبارات محض و اعتبارات حقیقی می باشد. ایشان معتقد است اعتبارات حقیقی پس از اعتبار در عالم خارج داری تقرر و واقعیت می شوند.دلیل اصلی ایشان بر این مطلب بقاء اینگونه اعتبارات با فرض معدوم شدن معتبر است. بیان ایشان از جهات مختلفی دچار اشکال می باشد و مهمترین اشکال آن است که این تصور که اعتباریاتی همچون ملکیت، پس معدوم شدن معتبِر همچنان باقی هستند صحیح نیست چرا که معتبِر مباشری ملکیت، عقلاء هستند و به صورت مسلم اگر جمیع عقلا معدوم شوند ملکیتی باقی نخواهد ماند و جایی برای فرض ملکیت وجود نخواهد داشت

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Clarification and criticism of Iraqi researcher's point of view about real credits

نویسندگان [English]

  • NasrAzadani MohammadJavad 1
  • Ahmad Abedi 2
1 Level 4 of Qom seminary, PhD student of philosophy and Islamic kalam of Qom University.
2 Associate Professor, Department of Philosophy and Theology, Faculty of Theology, University of Qom. Qom. Iran
چکیده [English]

The discussion of credits is one of the important topics that can be the source of works in various sciences, including jurisprudence and principles. The truth of credits and credit matters, types of credits and the relationship between credits and reality are important issues that must be addressed in the topic of credits. Many thinkers such as the late Esfahani and Allameh Tabatabaei have discussed the mentioned issues appropriately. Iraqi researcher is also among the thinkers who raised this debate in his fundamental discussions. From the Iraqi researcher's point of view, credits are divided into two categories, which are pure credits and real credits. He believes that real credits are appointed and become reality after the credit in the external world.
His main reason for this is the survival of such credits with the assumption of creditors. His statement is flawed in many ways, and the most important flaw is that the idea that cedits such as property, after the extinction of creditors, still remain. it is not correct, because the creditors of stewardship of the property is intellectuals, and it is certain that if all intellectuals are destroyed, it will not remain and there will be no place to assume property.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iraqi researcher
  • real credit
  • pure credit؛ a valid؛ rationally
  1. ابن سینا، ابو علی حسین بن عبدالله، (1383)، الاشارات و التنبیهات مع الشرح لنصیر الدین الطوسی، قم: بلاغت.
  2. ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم (1405)، لسان العرب، قم: نشر ادب حوزه.
  3. آزاد بخت، باقر، (1397). فلسفه اعتباریات، قم: مولف.
  4. آشتیانی، محمد حسن بن جعفر، (1429)، بحر الفوائد فی شرح الفرائد، بیروت: موسسه تاریخ العربی.
  5. اصفهانی، محمد حسین (1429)، نهایه الدرایه فی شرح الکفایه، قم: آل البیت.
  6. ـــــــــــــــــــــ (1418)، حاشیه کتاب المکاسب، قم: انوارالهدی.
  7. آملی لاریجانی، صادق (1394)، فلسفه علم اصول، جلد پنجم علم اصول و نظریه اعتبار، قم: مدرسه علمیه ولی عصر(عج).
  8. حائرى اصفهانى، محمدحسین بن عبدالرحیم‏(1404قالفصول الغرویة فی الأصول الفقهیة، قم: دار احیاء العلوم الاسلامیه‏.
  9. حسینی سیستانی، سید علی (1414)، الرافد علی علم الاصول، قم: لیتوگرافی حمید.
  10. خمینی، سید روح الله (1376)، جواهر الاصول، تقریرات مرتضوی لنگرودی، محمد حسن، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  11. ـــــــــــــــــــ (1415)، مناهج الوصول الی علم الاصول، قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  12. خمینی، سید علی (1434)، الافادات و الاستفادات، تهران: موسسه العروج.
  13. سید مرتضی علم الهدی، علی بن حسین (1376)، الذریعة إلى أصول الشریعة، تهران: دانشگاه تهران.
  14. طباطبایی محمد حسین (بی تا)، حاشیه کفایه الاصول، قم: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
  15. ـــــــــــــــــــــ (1389)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، مقدمه و پاورقی مرتضی مطهری، قم: صدرا .
  16. ـــــــــــــــــــــ (1387)، مجموعه رسائل علامه طباطبایی، قم: موسسه بوستان کتاب.
  17. عراقی، ضیاء الدین (1417)، نهایه الافکار، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  18. ـــــــــــــــــ (1414)، مقالات الاصول، قم: مجمع الفکر الاسلامی .
  19. فیومی، احمد بن محمد بن مقری (بی تا)، مصباح المنیر، قم: منشورات دارالقاضی.
  20. مازندرانی، محمد صالح بن احمد (1382)، شرح الکافی، تهران: المکتبه الاسلامیه .
  21. الموسوی، محمد صادق (1426)، الحقائق و الاعتباریات فی علم الاصول، قم: دار الهادی.