تحلیل جایگاه و کارکرد انسان‌شناسی در روش‌شناسی پارادایم محور (با تکیه بر انسان شناسی علامه جوادی آملی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان؛ پژوهشگر پسادکتری، دانشگاه تهران.

2 دانشیار گروه فلسفه، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

چکیده

پارادایم محوری چارچوبی نظری برای پژوهش‎ در علوم طبیعی و انسانی است. در این رویکرد روش‎شناسانه، به جایگاه معرفت‎شناسی و تا اندازه‎ای هستی‎شناسی در فرآیند تحقیق پرداخته می‎شود اما انسان‎شناسی بصورت مستقل مورد توجه روش‎شناسان قرار نمی‎گیرد. هدف این پژوهش معرفی و ارزیابی پارادایم‎محوری در روش‎شناسی تحقیق و ترسیم جایگاه انسان‎شناسی در روش‎شناسی است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و یافته‎ها حاکی از این است که از آنجا که روش‎شناسی تحقیق قائم بر معرفت-شناسی است و به استناد نظر علامه جوادی آملی، معرفت‎شناسی ابتنای به انسان‎شناسی دارد، لازم است در روش‎شناسی به صورت مستقل به انسان‎شناسی پرداخته شود. توجهات انسان‎شناسانه، ظرفیت‎های مهمی را پیش روی معرفت علمی قرار می‎دهد و نگرش در باب ماهیت علم، روش شناخت و ساخت نظریه را به وضوح بیشتر می‎رساند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyzing the place and function of anthropology in paradigm-oriented methodology

نویسندگان [English]

  • Parastoo Mesbahi Jamshid 1
  • Mohammad ali Abdolahi 2
1 Post-doctoral researcher of Tehran University & Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Qom, University of Farhangian. Qom. Iran.
2 Associate Professor of Philosophy Department, Farabi Campus, Tehran University, Qom, Iran. abdllahi@ut.ac.ir
چکیده [English]

The central paradigm is a theoretical framework for research in natural and human sciences. In this methodological approach, the place of epistemology and to some extent ontology in the research process is discussed, but anthropology is not independently considered by methodologists. The purpose of this research is to introduce and evaluate the paradigm-oriented approach in research methodology and outline the position of anthropology in methodology. The research method is descriptive-analytical. The findings indicate that since the research methodology is based on epistemology, and according to Allameh Javadi Amoli's opinion, epistemology is related to anthropology, it is necessary to independently consider humans in the methodology. Science should be paid. Anthropological attention puts important capacities in front of scientific knowledge, and the attitude about the nature of science, the method of knowledge and construction of theory is brought more clearly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Methodology
  • central paradigm
  • anthropology
  • epistemology

مراجع

  1. نهج البلاغه، (1379)، ترجمه محمد دشتی، قم، مشرقین
  2. ابن‎سینا (1404)، الشفاء (الإلهیات‌)، قم، مرعشی نجفی
  3. باربور، ایان (1388)، علم و دین، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی
  4. بلیکی، نورمن (1396)، پارادایم‎های تحقیق در علوم انسانی، ترجمه حمیدرضا حسنی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
  5. ــــــــــــ (1387)، طراحی پژوهش‎های اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران، نی
  6. پارسانیا، حمید (1389). روش شناسی انتقادی حکمت صدرایی، قم، فردا
  7. پوپر، کارل ریموند (1392)، حدسها و ابطال‎ها، ترجمه رحمت اله جباری، تهران، شرکت سهامی انتشار
  8. جوادی آملی، عبدالله (1392)، تفسیر انسان به انسان، قم، اسراء
  9. ـــــــــــــــــ (1391)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم، اسراء
  10. چالمرز، آلن (1378). چیستی علم، تهران، سمت
  11. محمدی ری شهری، محمد (1386)، میزان الحکمه، جلد سوم، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، سازمان چاپ و نشر
  12. فلک، لودویک (1375). درباره مشاهده علمی، در دیدگاه‎ها و برهان‎ها، ترجمه شاپور اعتماد، تهران، مرکز
  13. فوکو، میشل (1393). نظم اشیاء، ترجمه یحیی امامی، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
  14. فی، برایان (1389)، پارادایم شناسی در علوم انسانی، ترجمه مرتضی مردیها، تهران، دانشگاه امام صادق
  15. کاپالدی، نیکلاس (1390)، فلسفه علم، تکامل تاریخی مفاهیم علمی و پیامدهای فلسفی آن‎ها، ترجمه علی حقی، تهران، سروش
  16. کوهن، تامس (1393)، ساختار انقلاب‎های علمی، ترجمه سعید زیباکلام، تهران، سمت
  17. لیتل، دنیل (1373)، تبیین در علوم اجتماعی، ترجمه عبدالکریم سروش، تهران، صراط
  18. مجلسی، محمدباقر(1421)، بحارالانوار، ج 75، بیروت، دار التعارف للمطبوعات
  19. محمدپور، احمد، (1396)، روش تحقیق معاصر در علوم انسانی، تهران، ققنوس
  20. Burrell, Gibson & Gareth Morgan. (1979), Sociological Paradigms and Organisational Analysis: Elements of the Sociology of Corporate Life, London: Heinemann.
  21. Feyerabend, Paui.(1975),Against Method: ouline of an Anarchistic Theory of Knowledge, London, New Left Book.
  22. Goodman, N. (1983) Fact, Fiction, and Forecast, Harvard University Press.Hard
  23. Hanson, N. R. (1958), Patterns of Discovery, Cambridge: Cambridge University Press.
  24. lakatos, I (1970), falsification and the Methodology of Scientific Research Programmes, in Criticism and the Growth of knowledge, eds. I. Lakatos and A. Musgrave, cambridge: cambridge Universitiy Press.
  25. Masterman, Margaret, (1970), “the nature of parasigm” in Lakatos, Imre, andAlan Musgrave, eds.
  26. Mills,C.W. (1959), The Sociological Imagination. New York: Oxford University Press.
  27. Neuman, W.L. (1997). Social Research Methods, Qualitative and Quantitative Aproaches. Allyn and Bacon pub.
  28. Psillos, S. (2007), “Truthlikeness” in Philosophy of Science A-Z, Edinburgh University Press.
  29. Rorty, Richard (1998), Truth and TruProgress: Philosophical Papers, Volume 3,Cambridge university Press
  30. ------------------- (1979), Philosophy and Miror of Nature. Princeton: Princeton University Press
  31. Scheffler, I. (1967), Science and Subjectivity, New York: Bobbs-Merrill
  32. Wisdom, J.O. (1987). Challengeability in Modern Science. Avebury: Aldershot.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار